Kiedy chorujesz na cukrzycę to masz stopę cukrzycową. Nie bój się, to nie oznacza od razu ran, martwicy ani amputacji. Zadbaj o swoje stopy z pomocą podologa, stosuj odpowiednie kosmetyki i obuwie, regularnie się badaj, a unikniesz tych najsmutniejszych powikłań. 

Twoje wybory i decyzje muszą opierać się na wiedzy o stopach, tak jak codzienne dawkowanie insuliny i badanie glukometrem wiąże się ze zrozumieniem Twojej choroby podstawowej – cukrzycy.


Skąd bierze się stopa cukrzycowa?

W organizmie cukrzyka zachodzi kilka procesów prowadzących do rozwoju stopy cukrzycowej. Wszystko zaczyna się na poziomie komórek i tkanek, a ostatecznie zmienia wygląd i funkcjonowanie całych stóp. Może pamiętasz z lekcji biologii w szkole, że komórki są czymś w rodzaju cegiełek. Cegiełki w jednym kolorze, kształcie i rozmiarze budują jedną tkankę. A kilka różnych tkanek jest potrzebnych do zbudowania takiego narządu jak stopa. Są to tkanka łączna, kości, stawy, więzadła, powięzi, skóra, naczynia i wiele innych struktur. Pomyśl, że wystarczy by tylko jeden z tych elementów nie działał prawidłowo, by doszło do rozwoju stopy cukrzycowej.

Spokojnie, zaraz to wszystko uporządkujemy tak, byś wiedział na co zwrócić uwagę w codziennej pielęgnacji.

Umów wizytę podologiczną, by wypracować plan pielęgnacji dla Twoich stóp!

Jak zmienia się stopa w cukrzycy?

Nieprawidłowe działanie komórek – cegiełek – budujących stopę prowadzi do trzech istotnych zmian: neuropatii, niedokrwienia, zakażenia.

Neuropatia to uszkodzenie nerwów, czyli tych cegiełek, które odpowiadają za ruch, czucie zimna i ciepła, pocenie się, kiedy jest gorąco, odbieranie drgań z podłoża, ostrzeganie przed wysokim krawężnikiem, ból kiedy się uderzysz o nogę łóżka.

Na początku możesz czuć mrowienie i piasek w bucie, skurcze palców i łydek, gorąco lub zimno, chociaż gdy dotkniesz stopy, to ma normalną temperaturę. W tym czasie zmienia się skóra na Twoich stopach, tzn. staje się cienka, sucha, pergaminowa, łatwo pęka i łuszczy się. Możesz zaobserwować zmianę koloru i grubości paznokci. Pewnie tego nie zauważysz, dopóki nie założysz wąskich butów, ale Twoje palce ustawią się inaczej i obetrzesz sobie opuszki i zgięcia. My mówimy wtedy o palcach szponiastych i młoteczkowatych.

Następnie uszkodzenie nerwów spowoduje, że przestaniesz czuć ciepło i np. wejdziesz do bardzo gorącej kąpieli, parząc sobie skórę. Zaczniesz się potykać, nie zauważysz kamyka w bucie albo podwiniętej skarpetki. Trudniej będzie Ci prowadzić samochód, bo słabo będziesz operować pedałami gazu i hamulca. Na skórze pojawią się miejsca bardzo grube, twarde, pękające, pokryte krwiakami, tzw. modzele. Chodząc z nimi zbyt długo, poczujesz ból głęboko, w kościach i stawach. To ich zmienione ustawienie może doprowadzić do powstania trudnych w gojeniu ran.

Jest jeszcze jeden rodzaj neuropatii. Bardzo Ci go nie życzymy. Nazywa się stopą Charcota i bardzo często prowadzi do amputacji albo uniemożliwia chodzenie na chorej nodze. Zaczyna się niewinnie, od obrzęku, zaczerwienienia i gorączki. Stopa zupełnie zmienia swój kształt, zaczyna przypominać Ogra, Hobbita, Shreka czy inne magiczne stworzenie. Niestety, my, ludzie, nie potrafimy poruszać się na takich stopach. Często doświadczamy wtedy zakażeń i sprawa kończy się tragicznie.

Sprawdź czy Twoje czucie jest prawidłowe – umów konsultację lekarską

Niedokrwienie to druga zmiana istotna w stopie cukrzycowej. Kiedy masz cukrzycę i jeszcze do tego może palisz papierosy, to bardzo szybko rozwija się u Ciebie miażdżyca. Kilka razy szybciej niż u osób bez cukrzycy. Twoje naczynia wprost wchłaniają cholesterol, cukier, nikotynę i zaczynają się zamykać. Jak zamkną się w sercu to dostaniesz zawału, jak zamkną się w szyi dostaniesz udaru, a jak zamkną się w nogach to będziesz mieć stopę niedokrwienną. Niestety nie wiadomo, które naczynia u kogo się zamkną, ale jak masz zamknięte w jednym miejscu, to masz duże szanse na zamknięcie w drugim.

Przeczytaj również o chorobie witryn sklepowych

To jest bardzo poważna sprawa, bo kończy się amputacją albo jeszcze gorzej. Wystarczy, że w ciasnym bucie obetrzesz piętę albo palec o palec, a powstanie rana, przykryta czarno żółtym strupem – martwicą. Ponieważ krew nie dopływa do tego miejsca, to organizm nie może dostarczyć do niej tlenu, komórek zwalczających bakterie, materiałów do odbudowy zniszczonej skóry i innych tkanek.

To jest zaproszenie dla bakterii, które nie tylko żywią się chorymi tkankami, martwicą, ale jeszcze są spokojne, że organizm nie będzie z nimi walczył. A gdy do tego nie czujesz co się dzieje (bo masz neuropatię), reakcja i wizyta u lekarza następuje bardzo późno, kiedy bakterie zaatakują już kości albo cały organizm.

Czy Twoje stopy są prawidłowo ukrwione?
Sprawdź na wizycie lekarskiej z badaniem przepływów!

Dosyć tych strasznych obrazów. Na szczęście mamy sposoby by takich sytuacji uniknąć i teraz Ci o nich opowiemy.

Jak zapobiegać powikłaniom w stopie cukrzycowej?

Podstawą zapobiegania powikłaniom stopy cukrzycowej jest regularna kontrola podologiczna i lekarska, prawidłowa pielęgnacja w domu i kilka działań profilaktycznych.

Podczas każdej wizyty oceniamy jakość Twojej skóry: czy jest sucha, czy pęka, czy są modzele, krwiaki, szczeliny? Sprawdzamy kształt stopy: czy jest wydrążona czy płaska, czy jest szersza od tej drugiej, czy nie mieści się w bucie? Oglądamy paznokcie, ich kolor, twardość, pod lupą sprawdzamy czy nie są nadkażone grzybami i bakteriami. Zaglądamy między palce i badamy kości od strony podeszwy. Sprawdzamy, czy z zamkniętymi oczami ocenisz poprawnie, gdzie dotykamy. 

Testujemy ukrwienie Twoich stóp. Na początek sprawdzamy tętno i powrót włośniczkowy, a później wskaźnik kostka-ramię. Jeśli coś nas niepokoi, wykonujemy USG Doppler kończyn dolnych.

Zadajemy mnóstwo pytań o Twoje samopoczucie, sposób chodzenia, radzenie sobie z codziennymi czynnościami i oglądamy Twoje buty.

Po zebraniu wszystkich informacji, otrzymujesz zalecenia do domu, czasami wkładki do butów, czasami skierowanie do laboratorium lub do pracowni tomografii.

Jest tylko jeden szkopuł. By to wszystko się wydarzyło i Twoje stopy były bezpieczne, musisz nas odwiedzić.

Umów wizytę podologiczną żeby zadbać o profilaktykę!

Zaniepokoiło Cię coś? Umów wizytę lekarską.

Jak często się badać by uniknąć przykrych powikłań stopy cukrzycowej?

Twój lekarz rodzinny kilka razy w roku zleca podstawowe badania krwi. Diabetolog kontroluje co 3-6 miesięcy poziom hemoglobiny glikowanej. Codziennie mierzysz sobie sam cukier i ciśnienie w domu.

Stopy wymagają równej dbałości i równie częstej kontroli. 

Spotykaj się z nami raz na 6 miesięcy, jeśli nie masz żadnych ran. Jeśli jakieś się już przytrafiły, przychodź częściej – raz na 3 miesiące. W międzyczasie możesz korzystać z profesjonalnej pielęgnacji paznokci i skóry. Zwykle wystarcza jedna wizyta na 6 tygodni. W domu stosuj się do wszystkich zaleceń otrzymanych podczas wizyty, a gdy coś Cię zaniepokoi, nie zwlekaj z konsultacją. Czas to Twoja stopa!

Umów się na profesjonalną pielęgnację skóry i paznokci!

Codziennie oglądaj swoje stopy niczym wnikliwy detektyw. Sprawdzaj czy nie masz otarć naskórka, krwiaków, obrzęków, połamanych paznokci. Zajrzyj między palce, by się upewnić, że skóra nie jest wilgotna, popękana, zaczerwieniona. Poproś kogoś z rodziny o obejrzenie podeszwy, by od razu zareagować na skaleczenia, modzele, kurzajki, zmianę koloru skóry.

Jeśli chcesz samodzielnie stosować kosmetyki dla cukrzyków, skonsultuj z nami ich skład. Nie każdy krem z mocznikiem nadaje się do każdej stopy. Nie próbuj też samodzielnie usuwać modzeli, brodawek, rogów skórnych. Nie używaj chemikaliów ani plastrów dostępnych bez recepty. Takie działanie może się skończyć owrzodzeniem. Nie zapominaj o sprawdzeniu temperatury wody termometrem lub ręką, zanim zamoczysz stopy, żeby uniknąć oparzeń. Nie używaj termoforów, koców elektrycznych, nie korzystaj ze spa, nie siadaj blisko kominka. Nie chodź boso, nawet w domu.

Czy to wystarczy by uniknąć amputacji?

Każde Twoje działanie jest istotne. Oprócz pielęgnacji i kontroli stóp, bardzo ważne jest, jak radzisz sobie z cukrzycą. Czy Twoje cukry i hemoglobina HbA1c mieszczą się w wartościach referencyjnych? Co z pracą serca, nerek, tarczycy, wątroby? Zwróć uwagę na swoją dietę. Możliwe, że warto ją wzbogacić o zbilansowane odżywki albo całkowicie zmodyfikować. Nie zapominaj o odpowiednich skarpetach, rajstopach czy odzieży kompresyjnej (jeśli masz żylaki lub obrzęki) oraz wyborze butów, które zapewnią Ci nie tylko komfort, ale również bezpieczeństwo.

Wybierając buty pamiętaj, że muszą pasować do kształtu stopy, uwzględniając modzele, halluksy, deformacje. Zwróć uwagę, by palce miały wystarczająco dużo miejsca, a obcasy nie przekraczały 6cm. Buty powinny być sznurowane lub zapinane na rzepy, co pozwoli uniknąć tarcia i nadmiernego przesuwania się stopy. Unikaj sandałów, japonek, kapci. Zanim założysz buty, zawsze sprawdź ręką, czy nic nie ma w środku (np. piasku, kamyków). Jeżeli Twoja stopa jest zdeformowana po poprzednich owrzodzeniach lub masz halluksy, potrzebujesz obuwia specjalistycznego, wykonanego na zamówienie przez naszego obuwnika (szewca ortopedycznego).

Umów się na dobór obuwia i wkładek u naszego obuwnika!

Jak kupić dobre buty kiedy masz cukrzycę?

Pobierz Poradnik wyboru obuwia


Czytaj również

Diagnostyka

To nasz układ odpornościowy oraz ciągłość skóry zapobiegają wnikaniu drobnoustrojów do wnętrza organizmu. Większość infekcji bakteryjnych zaczyna się od pęcherzy…

Miej zdrowe stopy!

Masz cukrzycę i obawiasz się o zdrowie swoich stóp?
Dowiedz się jak dbać o profilaktykę.

Zapisz się na newsletter Dr Maj

Otrzymasz:

  • wskazówki dotyczące pielęgnacji stóp u osób z cukrzycą
  • informacje o profilaktyce stopy cukrzycowej
  • zapowiedzi darmowych wydarzeń dla pacjentów.

Administratorem danych osobowych jest Indywidualna Praktyka Lekarska Magdalena Maj. Kontakt w sprawie ochrony danych osobowych jest możliwy pod adresem e-mail: biuro@drmajpodochirurgia.pl. Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce prywatności i cookies.

jeszcze chwilka

Jeszcze jeden krok: sprawdź swoją skrzynkę mailową i potwierdź subskrypcję newslettera!