Co to jest obrzęk limfatyczny?

Obrzęk limfatyczny jest chorobą przewlekłą, która powoduje obrzmienie, opuchliznę i powiększenie tkanek. Może dotyczyć każdej części ciała, ale najczęściej rozwija się na kończynach górnych i dolnych.

Choroba jest wynikiem nieprawidłowej pracy układu limfatycznego, czyli sieci kanałów i gruczołów rozmieszczonych po całym ciele, które walczą z infekcjami i usuwają nadmiar płynu.

Bardzo ważne jest wczesne wykrycie choroby, ponieważ nieleczona prowadzi do trwałych deformacji ciała, uniemożliwia poruszanie i grozi amputacją chorej kończyny.

Jak objawia się obrzęk limfatyczny?

Głównym objawem choroby jest obrzęk całej lub części kończyny lub innej części ciała. Trudno jest zmieścić się w ubrania, biżuteria czy zegarek stają się zbyt ciasne. Początkowo obrzęk pojawia się i znika. Pogarsza się w ciągu dnia, a schodzi w nocy. Bez leczenia stopniowo nasila się i utrwala. Inne objawy to m.in.:

  • ból i uczucie ciężkości
  • trudności w poruszaniu
  • nawracające zakażenia skóry
  • twarda, ciasna skóra
  • pojawianie się fałdów w okolicy stawów
  • szybko rosnące brodawki
  • przeciekanie jasnego, przezroczystego płynu przez skórę
  • otwarte rany

Skąd się bierze obrzęk limfatyczny?

Obrzęk limfatyczny jest wynikiem nieprawidłowej pracy układu limfatycznego. Jego podstawowym zadaniem jest zwalczanie infekcji i drenowanie nadmiaru płynu z tkanek.

Są dwa zasadnicze rodzaje obrzęku limfatycznego:

  • Obrzęk pierwotny jest efektem zaburzeń w rozwoju układu limfatycznego. Może mieć podłoże genetyczne. Taki obrzęk pojawia się już u niemowląt, dzieci, nastolatków.
  • Obrzęk wtórny jest spowodowany zniszczeniem sieci naczyń i gruczołów limfatycznych lub problemami z drenażem i odpływem nadmiaru płynu z tkanek. Może pojawić się:
    • po infekcji (róża, zapalenie skóry, cellulitis)
    • po urazie -w efekcie leczenia nowotworów (najczęściej po radioterapii i operacji raka piersi, czerniaka, raka szyjki macicy, raka prostaty)
    • z powodu unieruchomienia kończyny (przewlekła choroba, uszkodzenie nerwów, choroby stawów)
    • w zaawansowanej cukrzycy -po zakrzepicy żylnej i z powodu żylaków
    • w otyłości

Jak się diagnozuje obrzęk limfatyczny?

Jeśli zaobserwujesz u siebie wymienione wyżej objawy, skontaktuj się ze swoim lekarzem rodzinnym lub z chirurgiem ogólnym/naczyniowym. Obrzęk limfatyczny można rozpoznać klinicznie, tzn. na podstawie objawów i historii choroby, badając chorą część ciała.

Czasami wykonuje się dodatkowe badania, aby rozwiać wątpliwości. Należą do nich USG, USG Doppler, tomografia komputerowa, limfoscyntygrafia.

Jak leczymy obrzęk limfatyczny?

Nie ma lekarstwa na obrzęk limfatyczny, ale zwykle można kontrolować najbardziej uciążliwe objawy, stosując techniki zmniejszające gromadzenie płynu i stymulujące jego przepływ przez układ limfatyczny, aplikowane w odpowiedniej kombinacji i kolejności. Są to m.in.:

  • manualny drenaż limfatyczny
  • pielęgnacja skóry
  • kompresjoterapia specjalistycznymi bandażami lub szytymi na miarę rękawami i pończochami
  • regularne ćwiczenia i dieta

Terapię obrzęku limfatycznego może prowadzić lekarz specjalizujący się w diagnostyce i leczeniu chorób kończyn dolnych (np. chirurg naczyniowy, angiolog, chirurg specjalista leczenia ran) lub fizjoterapeuta.

Podobne wpisy